CAZİP ÇALIŞMA OLANAKLARI, DOLGUN MAAŞLAR VE DAHA İYİ BİR HAYAT İMKANI SUNAN GELİŞMİŞ ÜLKELER SÜREKLİ BEYİN GÖÇÜ ALIYORLAR. BU DURUM, AZ GELİŞMİŞ VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER İÇİN İSE ÇOK CİDDİ SORUN TEŞKİL EDİYOR. YETİŞMİŞ İNSAN KAYNAKLARINI MÜTEMADİYEN KAYBEDEN BU ÜLKELER, EKONOMİK YARIŞTA DA ‘MUTLAK MAĞLUP’ DURUMUNA DÜŞME TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA KALIYORLAR. GLOBAL BEYİN GÖÇÜ HARİTASINA YAKINDAN BAKILDIĞINDA, BU BÜYÜK ÇAĞ GERÇEĞİNİ DAHA İYİ ANLAMAK VE BUNA KARŞI ÇÖZÜMLER GELİŞTİRMEK ÜZERE YARARLANILABİLECEK ÖNEMLİ AYRINTILARLA KARŞILAŞIYORUZ.
ESRANUR EYUPOĞLU
Beyin göçü iyi eğitim görmüş, kalifiye ve yetenekli iş gücünün az gelişmiş ya da gelişmekte olan bir ülkeden, gelişmiş başka bir ülkeye akışı olarak tanımlanabilir. Bu akış genellikle gelişmemiş ülkelerde yetişen ve kendini geliştiren insanların, olanaksızlık, ilgisizlik, iş bulamama veya mesleğini istediği gibi icra edememe durumlarından kaynaklanıyor. Bu harekete beyin göçü isminin verilme sebebi ise nitelikli insanların giderken sahip oldukları bilgi ve deneyimi de beraberlerinde götürmeleri. Akıl ve düşünce bilgisinin bir yurttan başkasına temelli gittiğini ifade eden beyin göçü, aslında vasıflı insanların ülkeyi terk ettiği anlamına geliyor. İyi eğitimli ve kendini geliştirmiş insanlar yeteneklerini kendi ülkelerinde kullanma imkanı bulamıyor. Buna karşılık beyin avcısı olarak tanımlanan ülkeler ise onlara aradıkları yüksek hayat standartlarını sağlıyor.
EN FAZLA GÖÇÜ ‘BEYİN AVCISI’ ÜLKELER ALIYOR
Beyin avcısı ülkeler vasıfsız işçilere kapılarını giderek daha sert önlemlerle kapatırken, kalifiye ve çok vasıflı insanları alıyor. Vasıfsız insan göçünü önlemek için çok sert tedbirlere başvuran bu ülkeler, yetişmiş ve eğitimli işgücünün, yaptıkları bilimsel ve teknolojik çalışmalarla kendilerini kabul ettiren bilim adamlarının, tıp doktorlarının, mühendislerin ve yazılımcıların ülkelerine yerleşmesi için ise her türlü kolaylığı sağlıyor. En çok beyin göçü alan ve iş standartlarının yüksek olduğu ülkeler listesinin ilk sıralarında Norveç, İsveç, ABD, Kanada ve Avustralya yer alıyor. Bu ülkeleri İsviçre, İngiltere, Almanya, İrlanda, Çin ve Katar takip ediyor.
1. Norveç: İşsizlik oranı yüzde 3 olan Norveç’te kişi başı milli gelir 60 bin dolar civarında. Kuzey Avrupa’nın gelişmiş ülkelerinden Norveç’in
iş olanakları da oldukça geniş. Bu sebeple ülkede iyi sosyal haklarla birlikte yüksek ücretlere iş bulunabiliyor. Fakat Norveç’te iş bulabilmenin önemli bir koşulu var. O da herhangi bir alanda uzman seviyesinde olmak.
2. İsveç: İsveç dünyanın eğitim ve refah seviyesi en yüksek ülkelerinden biri. Ülke, bütçesinin büyük bir bölümünü bilim, eğitim, endüstri ve araştırma projelerine ayırıyor. Bu sebeple son 20 yıldır en fazla beyin göçü alan yerler listesinin başlarında yer alıyor. Türkiye’den de birçok öğrenci ve bilim insanı eğitim için İsveç’i tercih ediyor.
3. ABD: Çalışma hayatına katılım oranı yüzde 70’in üzerinde olan ABD tam bir nitelikli insan avcısı. Ülke dünyanın her yerinden yetenekli insanlara sunduğu burs ve çalışma imkanlarıyla dünya devi şirketler oluşturuyor. Adil çalışma koşulları, düşük işsizlik oranı ve saatlik çalışabilme gibi avantajlı yanları ile ABD iş alanında iyi bir alternatif. Çalışmak için birçok kişinin hayallerini süsleyen ülkenin en önemli avantajlarından biri de yüksek lisans ve doktora için çektiği öğrencilere mezun olur olmaz iş imkanı sağlaması.
4. Kanada: Çok kültürlü yapısı ile Kanada farklı ülkelerden gelenlere iş kapısını sonuna kadar açan ülkelerden biri. Ülkeyi cazibe merkezi yapan ise gelişmiş standartları ve sosyal hakların fazlalığı. Hem sunduğu iş olanakları ve refah seviyesiyle, hem de ABD’ye bir alternatif olarak görülmesiyle Kanada dünyanın dört bir yanından nitelikli iş gücünü kendine mıknatıs gibi çekiyor. Zaten Kanada’ya gelen eğitimli ve kalifiye işgücü gidenlerden her zaman daha fazla oldu. Hatta ülkenin dengesi 2000’li yılların başında ABD’ye doğru çok ciddi bir beyin göçü vermesine rağmen bu sayede bozulmadı.
5. Avustralya: Yaşam standartları üst düzeylerde olan Avustralya, sahip olduğu güçlü ekonomisi ile dikkat çeken bir ülke. Ayrıca yine işsizliğin en az olduğu yerlerden biri. Ülke yaklaşık yirmi yıl önce bile kalifiye elemanlara yılda 40 bin kişilik geçici çalışma vizesi veriyordu.
GÖÇÜN YÖNÜ GELİŞMİŞ ÜLKELER
Bazı listelerde ilk 5’e giremese de gelişmiş ekonomi denildiğinde dünyada ilk akla gelen ülkelerden biri İsviçre. Yüzde 80’e yakın bir çalışan oranına sahip olan ülkede işten çıkarılma son derece düşük ve 25 binin üzerinde iş kolu mevcut. Aynı şekilde dünyada en fazla iş koluna sahip olan ülkelerden bir diğeri de İngiltere. 800 bin farklı iş kolu bulunan ülkede işsizlik sorunu az ve farklı kültürlerden gelen insanlar da burada rahatlıkla iş bulabiliyor.
Devamı Z Raporu Dergisi Kasım 2019 sayısında…
