AŞIYA RAĞMEN VARYANT KAYNAKLI ARTAN VAKA SAYILARI EKONOMİ ÜZERİNDEKİ BELİRSİZLİĞİ DE ARTIRMAYA DEVAM EDİYOR. SEKTÖRLERİN SÜREÇTEN ETKİLENME ŞİDDETLERİ, GELECEĞE YÖNELİK BEKLENTİLERİ İSE BU BELİRSİZLİK ORTAMINDA DAHA DA ÖNEM KAZANIYOR. KOVID-19 SALGINININ FAALİYET HACİMLERİNE OLAN ETKİSİNİN ŞİDDETİ, İKTİSADİ FAALİYET DÜZEYİNİN HANGİ ALANLARINI ETKİSİ ALTINA ALDIĞI, NORMALLEŞME BEKLENTİLERİ, PANDEMİ SONRASI BEKLENTİLER SALGININ BAŞINDAN BU YANA YANITI ARANAN EN ÖNEMLİ SORULAR OLARAK ÖNE ÇIKIYOR. BUNUN YANI SIRA PANDEMİ İLE BİRLİKTE EKONOMİK VE TOPLUMSAL ALANDA YAŞANAN DÖNÜŞÜMÜN SEKTÖRLER ÜZERİNDEKİ OLASI KALICI ETKİLERİ, DIŞ TİCARETE YÖNELİK BEKLENTİLER VE BU BEKLENTİLERİN BOYUTU, DIŞ TİCARET YAPARKEN KARŞILAŞILAN SORUNLARIN TESPİTİ İSE PANDEMİ SÜRECİNDE VE SONRASINDA SEKTÖRLERİN GELİŞİMİNE IŞIK TUTACAK SORULAR OLARAK DİKKAT ÇEKİYOR. İŞTE TAM BU NOKTADA DİKKAT ÇEKEN TÜM BU SORULARIN YANITINI BULMAK İÇİN MAYISTEMMUZ 2021 DÖNEMİNDE AREDA PIAR VE Z RAPORU İŞBİRLİĞİNDE 17 FARKLI SEKTÖRDE FAALİYET GÖSTEREN 372 SEKTÖR TEMSİLCİSİNE BU SORULARI YÖNELTTİK. ARAŞTIRMA, PANDEMİNİN DÜNÜNE, BUGÜNÜNE VE YARININA İLİŞKİN BAKIŞ AÇILARINI VE BEKLENTİLERİNİ ORTAYA KOYMAK ADINA ÖNEM TAŞIYOR.
DR. ÖĞR. ÜYESI ÖZGÜR BAYRAM SOYLU
Kocaeli Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi
Ortaya çıktığı ilk günden günümüze gelen süreçte kısa, orta ve uzun vadeli etkileri oldukça belirgin hissedilen Kovid-19 salgınının sektörel faaliyet hacmini olumsuz etkilediği yadsınamaz bir gerçek. Araştırmamıza katılım sağlayan sektör temsilcilerinin yüzde 78’i bu gerçeği bir kez daha gözler önüne sermiş oluyor. Salgının faaliyet hacmini olumlu etkilediğini ifade edenlerin oranı yüzde 11 iken, benzer şekilde katılımcıların yüzde 11’i ise Kovid-19’un faaliyet hacmine etkisi olmadığını belirtmişlerdir. Sektörel anlamda incelendiğinde, pandeminin kısıtlayıcı etkilerinin olduğu süreçlerde uzaktan eğitim, uzaktan çalışma, esnek çalışma gibi dijital odaklı dönemlerin vazgeçilmezi Teknoloji-Medya-Telekom sektörlerinin pandemi sürecinden en avantajlı çıkan gruplar olduğu göze çarpıyor.
PANDEMİNİN KAZANANI BİLİŞİM SEKTÖRÜ
Ekonomik faaliyet hacminde ortaya çıkan daralmalar şüphesiz sektörler arasında farklılık gösteriyor. Modern tarihin ekonomik aktivite üzerindeki en dramatik etkisine sahip Kovid-19’un faaliyet hacmine olan etkisinin sorulduğu araştırmada, katılımcıların yüzde 30 ‘u faaliyet hacimlerinin yüzde 30’a kadar daraldığını, yüzde 28,7’si daralmanın boyutunun yüzde 30 ile yüzde 60 arasında yaşandığını, yüzde 18,8’i ise daralmanın boyutunun yüzde 60’dan fazla olduğunu ifade etmişlerdir. Pandemi koşulları nedeniyle faaliyetlerini durdurma noktasına gelenlerin oranının yüzde 3,8 olarak tespit edildiği araştırmada, yüzde 15’lik bir kesimin pandemide yüzde 30’a kadarlık bir faaliyet hacmi artışı yaşadığı, yüzde 3,8’lik bir kesimin de faaliyet hacminin yüzde 30 ile yüzde 60 arasında bir artış yaşadığı tespit edilmiştir. Sektörel anlamda incelendiğinde özellikle dramatik bir şekilde düşüş yaşayan sektörlerin pandeminin etkisini ağır olarak hissettirdiği turizm, gıda-işletme-perakende, kağıt ürünleri ve basım sektörleri dikkatleri çekiyor. Öte yandan faaliyet hacminin artış gösterdiği sektörlerde ise bilişim teknolojileri, teknoloji-medya-telekom öne çıkıyor. Sanayi sektörünün faaliyet hacminde yaşanan değişimlerin ise ağırlıklı olarak yüzde 30’a kadar azalmada yoğunlaşsa da tabana yayıldığı, artış ve azalış deneyimlerini yaşadığını görmek mümkün oluyor.
Devamı Z Raporu Dergisi Eylül 2021 sayısında…
