TÜRKİYE’NİN İHRACATINDA 3’NCÜ SIRADA YER ALAN IRAK İLE EN ÜST DÜZEYDE YAPILAN ANTLAŞMA İLE HAYATA GEÇİRİLECEK ‘KALKINMA YOLU’ PROJESİ BÜYÜK HEYECAN YARATTI. BÖLGENİN YENİ İPEK YOLU OLARAK DEĞERLENDİRİLEN PROJE, TÜRKİYE VE IRAK ARASINDA KARA VE DEMİR YOLU TAŞIMACILIĞININ YANI SIRA AVRUPA’YA BORU HATTINI DA İÇERECEK. PROJE İLE BÖLGE ÜLKELERİNİN KÜRESEL TİCARETTEN ALACAĞI PAYIN ARTTIRILMASI HEDEFLENİYOR.
KADRİYE N. TUNÇSİPER
Türkiye ve Irak, Türkiye sınırından Basra’ya uzanan bir ulaştırma koridoru inşası konusunda uzlaşmaya vardı. Taraflar arasında kabul edilen Ankara Bildirisi, Körfez ve Avrupa arasında kara ve demiryolu taşımacılığında işlemlerin kolaylaştırılmasını ve bölgenin küresel lojistikteki etkisini artırmayı amaçlıyor. Bölgesel ve küresel dengeler açısından büyük öneme sahip proje ile 1200 kilometre uzunluğundaki hat için ilk etapta 3,5 milyon ton kapasiteli mal taşımacılığı için bir demiryolu inşası planlanırken, ikinci etapta kapasitenin 7,5 milyon tona ulaştırılacağı açıklandı.
DEİK Türkiye Irak İş Konseyi Başkanı Halit Acar, Irak’ın Türkiye’nin ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında her zaman ilk beş içerisinde yer aldığını belirterek, lojistiğin projede büyük öneme sahip olduğunu belirtiyor.
“Kalkınma Yolu projesi, demiryolu taşımacılığı opsiyonunu da barındıran bir yapıya sahip. İki ülke arasındaki mal taşımacılığı daha ucuz, daha hızlı hale gelecek. Bu kapsamda iki ülke arasındaki ticaretin artmasını beklemek yanlış olmayacak. Bunun yanı sıra, bölgede yer alan yeni İpek Yolu projesinin de bir parçası haline gelecek olan Kalkınma Yolu, orta kuşağın da canlanmasında önemli bir rol oynayacak” şeklinde konuşarak projenin sadece Irak’ı değil, Orta Asya’yı da Avrupa’ya bağlayacağını vurguluyor.
Projenin Türkiye açısından en önemli unsurlarından birinin, FAW Limanı’nın açılmasıyla Körfez ülkelerinin Avrupa ile ticaretinde Türkiye’nin geçiş noktası olacağını belirten Acar, bu sayede sadece iki ülke ticaretinin değil bölge ticaretinin de projeden olumlu anlamda etkileneceğini söylüyor.
ÇİN’İN DE İLGİSİNİ ÇEKECEK
ORSAM Irak Çalışmaları Koordinatörü Bilgay Duman ise iki ülkenin Basra’dan Türkiye sınırına uzanacak kara ve demiryolu hattı konusundaki uzlaşısının büyük öneme sahip olduğunu belirterek, bu gelişmenin iki ülke ilişkilerini bambaşka bir boyuta taşıyacağını vurguluyor. Proje ile Irak’ta inşası devam eden ve Ortadoğu’nun en büyük limanı olacak FAW Limanı’nın hatta entegre edilecek olmasının Basra Körfezi’ndeki ticari dengeyi değiştirebileceğini ifade eden Duman, Çin’in de projeye büyük ilgi duyduğunu belirtiyor.
Türkiye sınırından Basra’ya uzanacak projenin Çin’in Bir Kuşak Bir Yol girişimi ile entegrasyonunun söz konusu olabileceğini söyleyen Duman, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Projeyi bölgemizin yeni İpek Yolu hâline dönüştüreceğimize inanıyorum’ ifadesini kullanmasının da dikkat çekici olduğunun altını çiziyor.
“Projenin gerçekleşmesi sadece Irak’ın geleceğini değil, bölgesel ve küresel dinamikler üzerinde de etkili olabilir. Özellikle Basra Körfezi üzerindeki ticari ve ekonomik faaliyetlerin yönünü değiştirebileceği gibi, daha da ötesinde ABD – Çin rekabeti açısından da kritik olabilir” şeklinde konuşan Duman, bu yönüyle projenin Çin’in “yeni İpek Yolu” olarak adlandırdığı “Kuşak ve Yol Projesi”nin bir parçası haline gelmesinin söz konusu olabileceğini belirtiyor.
Devamı Z Raporu Dergisi Mayıs 2023 sayısında…
