1929 Büyük Buhranından bu yana hem küresel ekonominin hem de küresel petrol piyasalarının en çok zarar gördüğü yıl olan 2020 koronavirüs yılı olarak tarihe geçti.
2020, 2019’a göre küresel petrol talebinin günde 1,2 milyon varil artacağı ve küresel ekonominin yüzde 3,3 oranında büyüyeceği yönünde olumlu tahminlerle başlamış olsa da, salgının patlak vermesiyle her şey değişti. Dolayısıyla, 2020 sonunda küresel ekonomi yüzde 8 oranında daralırken, petrol talebinin yüzde 30 (günde 30 milyon varil) azaldığı ve salgının zirvesinde 1,8 milyar varile çıkan arz fazlası yaşayan küresel petrol piyasaları da temkinli bir şekilde toparlanmaya başlamış oldu.
Bununla birlikte, yeni geliştirilen koronavirüs aşılarının salgını bitireceği ve böylece hem küresel ekonominin hem de küresel petrol piyasasının tüm kayıplarını telafi etmesini sağlayacağına dair bir umut ışığı var.
2020 aynı zamanda Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’ne (OPEC) üye olan ve olmayan petrol üreticisi ülkelerin (OPEC+) ABD kaya petrolü endüstrisine karşı zaferinin ve Çin’in hem küresel ekonominin hem de petrol talebinin en önemli itici gücü olarak yükselişinin müjdecisi oldu. Dahası, yeni bir dünya düzenine ve Beyaz Saray’da Donald Trump’ın itibarını yitirmiş “Önce Amerika” stratejisinin yerine, yeniden uluslararası kurumlar temelinde, küresel karşılıklı çıkarlara ve işbirliğine dayalı politikalara yönelen bir yönetime olan ihtiyacı ortaya koydu.
OPEC+’IN ZAFERİ
14 Eylül 2020’de kuruluşunun 60’ıncı yıldönümünü kutlayan OPEC, bir yüzyılın neredeyse üçte ikisine denk gelen bu süre içinde çeşitli ambargolara, çatışmalara ve hatta savaşlar tanıklık etmiş olsa da, kuruluşundan bu yana karşılaştığı en zor dönem salgın yılı oldu. Salgının yıkıcı gücü karşısında küresel petrol piyasaları ve genel olarak bütün petrol endüstrisi çökerken tek başına duran OPEC+ yine de galip geldi. Örgüt, günde neredeyse 10 milyon varile varan devasa üretim kesintileriyle petrol fiyatları için sağlam bir zemin oluşturarak, fiyatların varil başına 20 doların altına düşmesini engellediği gibi, aynı zamanda küresel petrol piyasasını da kurtarmış oldu.
Dolayısıyla OPEC ABD kaya petrolü endüstrisine karşı kesin bir zafer kazanmış oldu. Salgın, ABD kaya petrolü üretiminin ve kaya petrolünün küresel petrol piyasası açısından öneminin neredeyse tamamen bitmesine neden oldu. Salgından daralmış ve zayıflamış olarak çıkacak olan ABD kaya petrolü endüstrisi hayatta kalabilmek için ABD vergi mükelleflerinin yaşam desteğine ihtiyaç duymaya devam edecek. 1 trilyon dolara yaklaşan borç yükü ve çoğu sondajcı için varil başına 60 ila 65 dolarlık başa baş fiyatlarıyla, ABD kaya petrolünün yakın zamanda eski gücüne geri dönmesi pek mümkün görünmüyor.
Devamı Z Raporu Ocak 2021 sayısında …
