Küreselleşmenin gücünü kaybettiği bu günlerde evrensel temel gelir kavramı garip geliyor. Bu belki de küresel güçlerin dünya çapında bir ayaklanmayı engellemek için başvurduğu son çare, ve sivil yaşamı yok edebilecek toplumsal çöküşten önceki son duraktır. Son yirmi yıllık dönem kapitalist projeler açısından en kötü dönem oldu.

Zira ulaşmaya yakın oldukları “vadedilmiş toprakları” kaybederek, neredeyse küresel bir kâbus yarattılar. Yaklaşık 1998’den itibaren, tabiiyetsiz finans, aksaklıklarını gidermek ve gidişatını düzeltmek için çok çalıştı. Ancak aşırı kalabalık bir dünya, sürekli gelişme ve yüksek gayri safi yurtiçi hasıla hayali ile yönetilemez. En yüksek idealimiz içi boş özgürlükten başka bir şey değilken, kamuoyundaki tartışmalar ahlaktan uzaklaştı ve “piyasa” bize her şeyi kabul ettiren sihirli kelime haline geldi.

Bu bağlamda, ekonomi yeni idol, reklam sektörü ise eylem olup, her ikisi de devletlerden veya hükümetlerden daha güçlüdür. Daha sonra “mekanizma” 11 Eylül 2001’den sonra ve 2008’de yaşanan ekonomik yavaşlama ve mali krizle bozuldu. Şimdi sistem hayatta kalmak için yoksulluğu bitirmek” gibi yeni bir eylem bulmaya çalışıyor. Bu “herkes için bedava para” gibi modern bir peri masalı gibi gelse de, Prof. Dr. Muhammed Yunus’un düşüncesinin bir parçası olabilir. ABD’yi daha az, Çin’i daha fazla tüketmeye zorlayan eski projenin akamete uğraması sebebiyle, küresel sistemin büyük bir  değişikliği uygulamak için sıfırlanmaya ve toplumsal barışa ihtiyacı var.

Koronavirüs krizi büyük bir ekonomik altüst oluşun hızını artırırken, pek çok sektörde işgücü piyasasının dışında bırakılan çok sayıda işçinin işgücü piyasasına geri dönme umudu kalmadı. Bu bağlamda, evrensel temel gelir, tabiiyetsiz finans yoluyla önemli miktarda para birikmesi nedeniyle buna bir cevap olacaktır; yani yeni bir anlatı yeni bir yaşam tarzıyla eşleşmelidir. Bu elbette bir teori olup, öte yandan demokrasinin sonu anlamına da gelebilir. Devletin toplum içindeki rolü daha da küçülebilir ve hak ve özgürlüklerimiz ve daha da fazla eriyebilir.

Devamı Z Raporu Ağustos 2020 sayısında …