Suudi Arabistan petrol silahını kendisine yöneltti

Popüler inanışın aksine petrol silahını ilk kullananlar Araplar değil Amerikalılardır. Bu silahı ilk olarak 25 Temmuz 1941’de Japonya’nın ABD petrolünü almak için kullandığı fonları dondurduğunu açıkladığı, yani dolaylı olarak petrol ambargo uyguladığı tarihte kullandı. Bu ambargo Japonya’nın Asya’daki askeri saldırganlığının bir sonucuydu. ABD petrol ambargosu aynı zamanda Japonların Pearl Harbour’a saldırısının ve bunun sonucu olarak da ABD’nin II. Dünya Savaşı’na girmesinde önemli rol oynadı.

Geçen yarım yüzyılda Suudi Arabistan da petrol silahını düşmanlarını cezalandırmak için dört kere kullandı. Devasa petrol rezervleri ve üretim kapasitesi sayesinde dünya piyasalarını petrole boğma ve kıtlık yaşamasına yol açacak bir güce sahip ve bu sayede küresel ekonomiyi de kıskaca almış durumda.

Suudi Arabistan petrol silahını ilk olarak Ekim 1973’te Arap petrol üreticileriyle birlikte merhum Kral Faysal’ın öncülüğünde ABD’nin 6 Ekim 1973’de yaşanan (Yom Kippur Savaşı) İsrail saldırısına verdiği destek nedeniyle bu ülkeye ambargo koyarak kullandı. Petrolün varil fiyatı hızla dörde katlandı ve Batı’nın petrole bağımlı ekonomileri hızlı şekilde istihdam kaybı ve ekonomik durgunluğa sürüklendi. Bu taktik o kadar etkiliydi ki Suudi Arabistan bunu 1977’de piyasayı bu kez petrole boğarak İran’a karşı kullandı ve nihayetinde Şah’ın düşürülüp yerine Ayetullah Humeyni’nin gelmesine uzanan süreci başlattı.

Devamı Derin Ekonomi Mayıs Sayısında…

 

Dikkat çekenler...