Bugün Merkez Bankalarının dijital para arayışları dünya rezerv parası ve uluslararası döviz işlemlerinin üzerinden yapıldığı para birimi doların egemenliğini tehdit etmektedir. Dijital para birimi, değeri ulusal para biriminin değerine bağlı olan, değişim, değer ölçüsü ve birikim işlevi gören elektronik paradır.
Elektronik paranın önce fiziksel olarak bir banka hesabına yatırılması gerekirken, dijital para bir elektronik cüzdanda saklanır. Buna karşılık, sanal para birimi (kripto para) somut bir eşdeğerine sahip değildir.
Dijital para birimi (arkasında Merkez Bankaları olduğundan) geleneksel para ile aynı şekilde kullanılabilir.
Dünyanın dört bir yanındaki merkez bankaları kendi dijital para birimlerini oluşturma imkanlarını araştırıyor. Henüz hiçbir ulusal merkez bankası kendi dijital para birimini başlatmamış olsa da, merkez bankalarının en az yüzde 80’i şu anda bu teknolojiyi araştırmaktadır.
Çin Merkez Bankası tarafından geliştirilmeye çalışılan dijital yuan bu konuda bir adım önde, bazı büyük şehirlerde denenmeye başlandı bile. ABD strateji uzmanları dolar hakimiyetini uzun vadede tehdit edebilecek bu gelişmeye dikkat çekmekteler.
Merkez bankası dijital parasıyla kolay ve ucuz yolla, 7/24 transferi mümkün. Dijital parayla devletler parasal işlemlere ilişkin tüm bilgi ve kayıtlara ulaşabilir. Böylece vergi kaçırma, kara para aklama ve yasadışı işlemler önlenebilir. En önemli özelliği ise dijital cüzdan sayesinde banka hesabı olmasa da, telefonla bile parasal işlem yapılabilmesidir. Ödeme sistemlerinin etkinliği artabilir. Örneğin, daha hızlı ödeme ve para transferi yapılabilir. Daha az nakit kullanımına yardım edebilir. Böylece ATM gibi maliyetler azalabilir. Ödeme sistemleri üzerindeki özel sektörün kartel ya da tröst yapıları (ApplePay, AliPay, WeChat gibi) yıkılabilir.

Devamı Z Raporu Haziran 2021 sayısında…