KISA VİDEO UYGULAMASI TİKTOK’UN SAHİBİ OLAN BYTEDANCE DEĞERİ 100 MİLYAR DOLARI AŞAN BİR GİRİŞİM. TİKTOK İSE BUGÜN DÜNYADA BİR MİLYAR İNDİRMEYİ GEÇMİŞ DURUMDA VE UYGULAMA MAĞAZALARINDA EN ÇOK İLGİ GÖREN İLK ÜÇ UYGULAMADAN BİRİ. UYGULAMA ŞU AN ABD’DE MİLLÎ GÜVENLİĞE TEHDİT GEREKÇESİYLE MERCEK ALTINDA VE EN AZ ÜÇ FİRMA TİKTOK’U SATIN ALMAK İSTİYOR.
H. KEREM FINDIK
Bu satırlar yazılırken, Microsoft’un TikTok’u satın alıp almadığına dair henüz bir bilgi mevcut değildi. Fakat bu arada TikTok’un ABD’li talipleri de artmaya başladı: Örneğin Twitter da bu satın alma kervanına katılan firmalar arasına girdi. Ama, Microsoft’un aksine Twitter, TikTok’un sadece ABD’deki operasyonunu satın almak istiyor. Bu iki şirketin yanı sıra kısa süre önce üçüncü talip olarak sahneye Oracle da çıktı. Dünyanıın en önemli yazılım ve veritabanı firmalarından olan Oracle, TikTok’un ABD, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda operasyonlarını bünyesine katmak istiyor. Microsoft ve Twitter’ın TikTok’a talip olmasını normal karşılayan piyasa aktörleri, Oracle’ın bu hamlesini ilginç buluyor. Zira, Oracle’ın son kullanıcıya yönelik herhangi bir ürün veya çözümü bulunmuyor. Bununla birlikte, şirket sahibi olduğu BlueKai, Datalogix ve Grapeshot isimli çözümleriyle reklamcılık ve pazarlama dünyasına hitap eden çözümler sunuyor. İşte, reklam verenler bu platformları kullanarak TikTok üzerinden kullanıcı verilerini daha sağlıklı derleyip toparlayabilecek. (Şunu da not edelim: Oracle’ın kurucusu Larry Ellison sıkı bir Cumhuriyetçi olarak tanınıyor ve şu anki Cumhuriyetçi ABD Başkanı Donald Trump’a destek olmak için bu satın alma hamlesini yaptığını öne sürenler de var. Bununla birlikte, Ellison’ın Trump için düzenlenen 2016 başkanlık kampanyası için parasal yardım yaptığı da biliniyor.)
2012’DE KURULDU, 110 MİLYAR DOLARLIK DEĞERE ULAŞTI
Peki, ABD’li teknoloji firmalarının TikTok’u satın alma istemesinin ardında ne yatıyor? Başkan Trump’bu konuda neden ısrar ediyor? Bu soruların cevabını vermeden önce TikTok ve çatı şirketi olan ByteDance’i kısaca tanıyalım: Mart 2012’de dört odalı bir apartman dairesinde kurulan ByteDance, ilk ürünü olan Toutiao’yu Ağustos 2012’de piyasaya sundu. Bu çözüm, kullanıcıların içerikle etkileşiminin özelliklerini
analiz ederek, şirketin algoritma modelleri her kullanıcı için özel bir akış listesi oluşturmaya yarıyor. 2017’deki rakamlara göre, Toutiao’nun piyasaya değeri 11 milyar dolara ulaşmış durumda. ByteDance’in ikinci şirketi olan Duoyin Eylül 2016’da kısa video paylaşım platformu olarak kuruldu. Aralık 2016’da satın almasını yapan ByteDance, Endonezyalı haber uygulaması BABE’in bünyesine kattı.
Eylül 2016’da Çin’de hayata geçen Duoyin hayli popüler oldu ve Mayıs 2017’de Çin dışına açıldı. Bu popülaritenin ardından ikinci satın almasını yaptı ve Kasım 2017’de ABD’de kurulmuş kısa video girişimi Musical. ly’yi bünyesine kattı. ByteDance bunun ardından Ağustos 2018’de TikTok ve Musical.ly’i birleştirdi ve tek platform halinde kullanmaya başladı. ByteDance’in son hamlesi Mart 2019’da geldi ve Japonya ile Singapur pazarlarına yönelik ilk kurumsal ürünü olan Lark’ı sundu. Bugün ürünleri 150’den fazla ülkede ürünleri kullanılan ByteDance’in aralarında Los Angeles, Pekin, New York, Jakarta, Singapur ve Tokyo’nun da bulunduğu 125 şehirde ofisleri bulunuyor. Kasım 2019 itibarıyla ByteDance’in 60 binin üzerinde çalışanı var. Şirket Ar-Ge tarafında da aktif ve dünyanın çeşitli noktalarına yayılmış 15 Ar-Ge merkezi bulunuyor. Temmuz ayında Çin İnternet Raporu’nu incelediğimde ByteDance’in piyasa değerinin 110 milyar dolar olarak belirlendiğini gördüm. Öte yandan, start-up’lara ait verilerini derleyip paylaşan Crunchbase ise ByteDance’in 9 turda toplam 7 milyar 400 milyon dolar yatırım aldığını ortaya koyuyor.
TİKTOK’UN GİZLİ SOSU ALGOTRİTMASI
Peki, şu an için üç şirketin radarında olan kısa vide paylaşım uygulaması nasıl çalışıyor? Bu noktada TikTok’un algoritması devreye giriyor ve uygulamayı yönlendiriyor. Kullanıcılar uygulamanın ana sayfasında bulunan “Sizin İçin” bölümü karşılarına çıkıyor ve video seçimi yapıyor. Uzmanlar bu algoritmanın en değerli varlığı olduğunu düşünüyor. Bu algoritma kullanıcıların davranışlarını analiz ediyor ve onları ilgi alanlarına göre kişiselleştirilmiş alanlara yerleştiren “hızlı, hiper verimli bir eşleştirici” şeklinde de tanımlanıyor. “Sizin İçin” TikTok’un gizli sosu ve bu algoritmayı bu kadar doğru kılan şeyin büyük bir kısmı da TikTok’un çatı şirketi olan ByteDance’in sahip olduğu küresel erişim. Dünyanın dört bir yanındaki TikTok kullanıcıları tarafından görüntülenen her kaydırma, dokunma ve video – günde milyarlarca ve milyarlarca veri noktası – dev veritabanlarında depolanıyor ve bunlar daha sonra hangi videoların kullanıcıların dikkatini çekeceğini tahmin etmek için yapay zekâ ve makine öğrenmesi algoritmalarını eğitmek için kullanılıyor.
Devamı Z Raporu Dergisi Eylül 2020 sayısında…
