HA
VADA İKİLİ TEKEL
Birçok endüstri, biri lider olmak üzere iki büyük oyuncunun hakimiyeti altındadır ancak küçük ve orta boy oyunculara neredeyse hiç şans tanınmayan çok az sektör vardır. Sivil uçak endüstrisi bu istisnalardan biri. Küresel havacılık sektörü, Atlantik’in iki yanına konumlanmış dev uçak üreticileri Airbus ve Boeing’in ikili tekeli altında. İki büyük üretici arasındaki rekabet, politik manevralar eşliğinde hararetini hiç kaybetmeden devam ederken, önümüzdeki 20 yılda sivil uçak imalatı sektörünün 4,6 trilyon dolarlık devasa bir çapa ulaşması bekleniyor.
Esranur Eyupoğlu
Dünyanın iki büyük sivil uçak üreticisi Boeing ve Airbus arasındaki rekabet hız kesmiyor. Politik aktörlerin de sık sık dahil olduğu uçak üretim devleri arasındaki bu büyük çekişme, 1990’lı yıllardan beri pazarı o kadar domine etmiş durumda ki, artık ‘duopol’ olarak nitelendiriliyor. Bir Avrupa firması olan Airbus ile Amerikalı Boeing’in bu ikili tekelinin, yakın bir gelecekte kırılması da pek mümkün görünmüyor. Rekabetin bugün vardığı durumu daha net anlamak için iki şirketin kuruluş hikayelerine, arkalarındaki devlet desteğine, her zaman bir adım önde olmak için tasarımdan Ar-Ge’ye kadar farklı alanlarda yaptıkları çalışmalara yakından bakmakta fayda var.
ALANIN ÖNCÜSÜ: BOEING
Boeing, kökleri Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan çokuluslu bir havacılık ve savunma şirketi. 1916 yılında William E. Boeing tarafından kurulan şirket ticari uçaklar, savunma, uzay ve güvenlik, mühendislik ve teknoloji gibi çeşitli alanlarda faaliyet gösteriyor. Boeing, iki dünya savaşı arasında özellikle askeri alanda ciddi bir üretimde bulundu. Şirket, sivil uçak imalatındaki pazar hakimiyetinin yanında aynı zamanda dünyanın en büyük ikinci uzay havacılık ve savunma yüklenicisi konumunda. Büyük bombardıman uçaklarının üreticisi olması itibariye Boeing, Amerikan savunma sanayisinde dün olduğu gibi bugün de çok önemli bir konumda bulunuyor.
Devamı Derin Ekonomi Dergisi Ağustos 2018 sayısında…
