16 Nisan ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Hindistan, Rusya, Çin ve Kuveyt temasları dikkat çekti. Erdoğan’ın küresel sistemin güç odaklarına referandumdan zaferle çıkmış bir Cumhurbaşkanı olarak ziyareti önemli mesajlar içeriyordu. Bu ülke durakları, küresel güç savaşında Türkiye’nin yeni hamlelerinin ilk ipuçlarını vermesi açısından da önemliydi. Erdoğan’ın gündeminde Şangay İşbirliği Örgütü ile açılımlardan, yerel para ile ticarete, Rusya ile stratejik ortaklıktan AB ile yeni yol haritasına kadar çoklu bir denklemin parçaları vardı.
Orhan Orhun Ünal
6 Nisan referandumunun ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın peşi sıra yaptığı yurtdışı ziyaretler dikkat çekti. Hindistan, Rusya, Kuveyt, Çin ve son olarak ABD gibi küresel güç dengelerine yapılan ziyaretlerin anlamı ve muhtemel mesajları merakla takip edildi. Son 10 yılın yükselen ülkesi Hindistan’a 1 Mayıs tarihinde gerçekleştirdiği ziyaret, Türkiye’nin, Çin-Rusya ve Hindistan arasındaki artan işbirliğine dahil olma adımı olarak değerlendirildi. Zira hemen ardından gelen Soçi ve Pekin temasları bu düşünceyi güçlendirir şekildeydi. Erdoğan’ın Hindistan gezisinde özellikle milli paralarla ticareti vurgulaması dikkat çekti. Türkiye’nin yükselen değeri savunma sektörünün bu ülkeye ticaret olanakları ve turizm hamleleri yine Türk ekonomisinin yeni açılım hamleleri olarak kabul gördü. 2016 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 6,5 milyar dolara ulaşan ticaretin geliştirilmesi gündeme teknoloji alanında işbirliği ve Şangay İşbirliği Örgütü’ne atıf yapılması da dikkatlerden kaçmadı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, turizmin de Hindistan ve Türkiye arasında işbirliğinin geliştirilebileceği bir başka alan olduğunu belirterek, “Geçtiğimiz yıl 25 milyon yabancı turist ülkemizi ziyaret etmiştir. Bu bizim için ideal bir rakam değildir. Bunların arasında Hint turistlerin sayısı sadece 79 bindir. Halbuki Hindistan’dan çok daha fazla turist bekliyoruz” dedi.
SOÇİ’DEN AB VE ABD TARAFINA ALTERNATİFİNİZ VAR MESAJI
Erdoğan, Hindistan ve Türkiye’nin ortak yatırımlarla üçüncü ülke pazarlarına girebileceklerini söylemesi anlamlıydı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk özel sektörünün de özellikle inşaat alanında dünya pazarlarına açılmakta önemli bir başarı gösterdiğini vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı: “Ülkemiz bugüne kadar üstlendiği 342 milyar dolarlık iş hacmiyle dünyanın ikinci büyük müteahhitlik sektörüne sahiptir. Dünyanın en büyük 250 müteahhitlik firması arasında 42 şirketimiz bulunuyor. Hindistan hükümetinin hayata geçirdiği ‘100 Akıllı Şehir’ ve ‘Hindistan’da Yap’ projelerinin Hindistan’ın kalkınmasına ve kentsel dönüşüme büyük katkı sağlayacağı ortadadır, görülüyor. Bu projelere Türk müteahhitlik firmaları katkıda bulunulabilir.
Erdoğan’ın ikinci önemli adımı ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi kentinde bir araya gelmesi oldu. Düzelen ilişkiler Suriye ve Ortadoğu politikasında olası işbirlikleri, muhtemel adımlar gündemde fazlasıyla tartışılırken, Cumhurbaşkanı’nın Hindistan ardından Rusya ziyareti daha derin anlamlarla yorumlandı. Özellikle Avrupa Birliği ve ABD’nin Ortadoğu’daki istikrarsız politikaları, AB’nin Türkiye ekonomisi ve demokrasisini hedef alan uygulama ve söylemleri sonrasında Putin görüşmesi, “Alternatifiniz var” mesajı olarak de değerlendirildi. Nitekim Erdoğan 2016 Aralık ayında Şangay İşbirliği Örgütü ile ilişkileri geliştirmekten bahsederken, yeni bir vizyon ortaya koymuştu. Bu nedenle Türkiye, Asya devleri ile önümüzdeki dönemde stratejik işbirliği içinde olacağı mesajını da ilgililere net bir şekilde vermiş oldu.
Devamı Derin Ekonomi Dergisi Haziran 2017 sayısında…..
