Dünyada sayısız böcek türü var ve tabiatın sürdürülebilirliği adına çok kritik bir işlev görüyorlar. Yakın zamanda yapılan bazı araştırmalar, bu küçük yaratıkların endişe verici bir şekilde azalacağına işaret ediyor. ‘Böcek kıyametine’ engel olunmazsa, önümüzdeki on yılda dünyadaki türlerin yüzde 40’ı ortadan kalkacak. Bu ise, pek çok kaynağın tükeneceği ve sonunda insan varlığının da tehlikeye gireceği bir gelecek anlamına geliyor.
Esranur Eyupoğlu
Hayvanlar aleminde böcekler büyük bir yer tutuyor. Tüm canlıların yaklaşık üçte ikisini oluşturuyorlar. Hatta sayıları o kadar çok ki küçük olmalarına rağmen, toplam ağırlıkları omurgalılarınkinden daha fazla. Amazon yağmur ormanlarının bir hektarında sadece birkaç düzine kuş ve memeli yaşıyor. Ancak her 2.5 dönümlük toprakta bir milyardan fazla eklembacaklı var. Yani her hektarın yaklaşık yüzde 93’ü omurgasızlardan oluşuyor. Bu oranın üçte biri sadece karınca ve termit. Toplam kuru hayvan dokusu ağırlığı ise yaklaşık 200 kilogram.
EKOLOJİK OLARAK ÇOK ÖNEMLİLER
Böcekler hem polen taşıyıcılar, hem de diğer hayvanlar için besin kaynağı olma özellikleri var. Ekosistemlerdeki besin ağlarının ayakta tutulması için pek çok görev üstleniyorlar. Böcekler bitki türlerinin büyük çoğunluğunu tozluyor, toprağı sağlıklı tutuyor ve besinlerin geri dönüşümünü sağlıyor. Çoğunluğu oluşturan otçul böcekler bitkileri yiyor. Kanatlı böcekler bitkiler için tozlaşmayı sağlıyor. Arılar polenleri alıyor ve nektarları içiyor. Böcekler ve sinekler meyvelerle kökleri yiyor. Büyük ağaçların odunları odun sıkıcı böcek larvaları tarafından tüketiliyor. Bitkiler öldüğünde, hatta mantarlar ve bakteriler tarafından lapaya döndürüldüğünde bile onları yemede uzmanlaşmış böcekler var. Böcekler, esasen her karasal gıda ağının ana bileşeni. Ekolojik olarak son derece önemliler ve tüm yiyecek ağlarının kalbinde yer alıyorlar. Çünkü bu minik yaratıklara doğanın büyük düzeninde verilen rol yemek ve yenmek. Bitki yiyen böcekler aynı zamanda diğer pek çok hayvan için besin kaynağı. Daha fazla böcek tarafından yakalanıyorlar ve hepsi sırayla daha büyük canlılar tarafından tüketiliyor. Onlar yeryüzündeki kuşların ve hem karada hem suda yaşayan hayvanların çoğunun temel gıdası.
YAKLAŞIK 7 MİLYON TÜR VAR
Hayvan krallığındaki yaygınlıklarıyla ünlü bu canlılardan tam olarak kaç tane olduğunu söylemek zor. Çünkü yüzde 80’i henüz taksonomistler tarafından tanımlanmadı. Bununla birlikte artropod olarak bilinen dış iskeletliler ve eklem bacaklılar da eklenirse yaklaşık 7 milyon tür olduğu tahmin ediliyor. Yoğun nüfuslarına rağmen, son zamanlarda yayınlanan birçok rapor yeryüzünün dört bir yanında böcek sayısının akıl almaz bir şekilde azaldığını gösteriyor. Bazı gazete raporları yüz yıl içerisinde böceklerin yok olabileceğini iddia ediyor. Bu şimdilik mümkün görünmese de önümüzdeki 20 yıl içinde böceklerin yüzde 40’ının yok olması söz konusu.
Devamı Derin Ekonomi Dergisi Mayıs 2019 sayısında…