REFAH DEVLETİ UYGULAMALARINA GELENEKSEL OLARAK PEK SICAK BAKILMAYAN ABD’DE, ÖZELLİKLE PANDEMİ NEDENİYLE DEĞİŞEN VE AĞIRLAŞAN KOŞULLAR, BÜYÜK SOSYAL SORUNLAR DOĞURUYOR. SUÇA EĞİLİM, SAĞLIK SİSTEMİNİN HERKES İÇİN İŞLEMEMESİ, İŞSİZLİK VE ARTAN YOKSULLUK, BU SORUNLARDAN SADECE BİRKAÇI. ABD’DE YENİ YÖNETİMİN BU MESELELERLE NASIL BAŞ EDECEĞİ, SEÇİMDEN ÖNCE OLDUĞU GİBİ SEÇİM SONRASINDA DA YANITI EN ÇOK ARANAN SORU OLACAK.
DUYGU BULKAN
ABD’de geçtiğimiz Mart ayında, Donald Trump yönetimi, ekonomiyi vuran korona virüs etkisi nedeniyle 2,2 trilyon dolarlık bir destek paketi açıklamıştı. Daha sonra bunun 6 trilyona kadar çıkacağı ifade edildi ve Temmuz ayında 1 trilyonluk yeni destek paketi açıklandı. Korona virüsü salgınından zarar gören kişi ve işletmelerin desteklenmesini öngören ve ABD Hazine Bakanlığı tarafından yönetilecek paket, ABD tarihinin en büyük destek paketi oldu. ABD’de şu sıralarda, söz konusu desteğin ekonomiyi ve sosyal yapıyı canlandırmada yeterli olup olmayacağı tartışılıyor.
AMERİKAN RÜYASI SON MU BULDU?
Geçtiğimiz ay Finlandiya Başbakanı artık Amerikan rüyasının son bulduğu ve artık İskandinav ülkelerinin yeni rüyanın merkezi olduğunu açıklamıştı. Rakamlara ve istatistiklere bakıldığında ABD’de pandemi sürecinin de yıkıcı etkisiyle sosyal yapıda oldukça kırılmalar olduğu göze çarpıyor ve bu ifade gerçeği yansıtıyor gibi gözüküyor.
Bu bağlamda son dönemde yeniden yükselen sosyal adalet arayışını da pandemi süreci içerisinde değerlendirmekte yarar var. ABD salgından son derece derin bir şekilde etkilendi. Amerika’da hali hazırda sosyolojik bir rahatsızlık varken son dönemde siyahilere yönelik şiddetin artması tepkilerin giderek yükselen bir sesle, protestolarda kendini göstermesine sebebiyet verdi. Bu ses yüksekliğinde, öncelikle salgından Amerika’daki halkın son derece ağır etkilenmiş olması önemli bir neden. Amerika’da yüzde 1’lik elit kesim ve yüzde 20’lik gelir seviyesi yüksek olan kesim salgından etkilenmedi. Sağlık hizmetlerinden son derece güçlü bir destek aldı. Fakat yüzde 80 büyük mağduriyetler yaşadı. Ölenlerin çoğu siyahi ve Latinler. Bunun üzerine gelir dağılımındaki eşitsizlik, siyasi gerginlik, korona virüsün neden olduğu güvensizlik ve belirsizlikler insanların stres düzeyini arttırdı.
HERKES İÇİN SAĞLIK HAYAL Mİ?
Tekelleşmenin en hızlı gerçekleştiği sektörlerden olan sağlık ve sigortacılık sektörleri, bugün dünyanın en gelişmiş kapitalist ülkesi olan ABD’de halkın karşı karşıya kaldığı sağlık sorunlarının temel nedeni gibi gözüküyor. Çünkü her iki sektör de insanların sağlık ihtiyaçlarının karşılanması için değil, sermayenin maksimum kâr elde edebilmesine yönelik olarak faaliyet gösteriyorlar. Amerikan vatandaşlarının yüzde 66,7’si özel poliçe şeklinde sağlık sigortasına, yüzde 24,7’si devlet güvencesi altında sağlık sigortasına sahipken yüzde 15,4’ünün herhangi bir güvencesi yok. Amerikan halkı için sağlık sigortası sistemi giderek pahalı hale gelip, ciddi bir sıkıntı kaynağı oluştururken, tekelleşme düzeyinin yüzde 94 dolayında olduğu Amerikan sağlık sigortası sektöründeki sigorta şirketlerinin kârları devasa bir hızda ve miktarda artıyor. Fakirlik Araştırmaları Merkezi’ne göre ülkede resmi fakirlik oranı ise yüzde 13,5. Yani bin kişide 135 kişi fakir. Güney Asyalıların yüzde 17’si, Avrupalıların yüzde 26’sı, Doğu Asyalıların yüzde 32’si, Latinlerin yüzde 41’i, Afro Amerikanların yüzde 48’si, Karayip kökenlilerin yüzde 51’i, Orta Amerika ve Meksika’dan gelenlerin 73’ü ve beyaz Amerikalıların yüzde 30’u Amerikan sosyal güvenlik sisteminden çeşitli şekillerde yardım alıyor.
Devamı Z Raporu Dergisi Ekim 2020 sayısında…
