BU YILIN HEMEN BAŞINDA SOSYAL MEDYA DÜNYASINDA YENİ BİR HEYECAN BAŞLATAN CLUBHOUSE, DİĞER PLATFORMLARDAN FARKLI OLARAK, GÖZLERDEN ZİYADE KULAĞA HİTAP EDİYOR. ‘DİJİTAL KANTIN’, ‘DİJİTAL KIRAATHANE’ VEYA ‘SESLİ TWITTER’ OLARAK DA ANILAN CLUBHOUSE, ALDIĞI CİDDİ YATIRIMLARLA, KURULUŞUNUN ÜZERİNDEN HENÜZ BİR YIL BİLE GEÇMEDEN, BİR MİLYAR DOLARLIK DEĞERLEMEYE ULAŞTI VE BÖYLEDE ‘UNICORN’ OLMAYI BAŞARDI.
H. KEREM FINDIK
ABD’li girişim sermayesi şirketinde ortak olarak çalışan Bilal Zuberi, Clubhouse hakkındaki görüşlerini şöyle paylaşıyordu: “Bildiğimiz bütün sosyal medya platformlarının neredeyse tamamı bizden bir ekrana bakmamızı istiyor. İlk kez bir sosyal medya platformunda bir ekrana bakmıyorum. Tamam, sosyal medyayla etkileşimdeyim ama şu an çocuklarımla havuz kenarında oturuyorum ve kimse beni sesli hale getirmediği sürece oturmaya devam ediyorum.” 20 Mayıs 2020’de cnbc.com’da yer alan bu haberde Zuberi, sese dayalı sosyal medya uygulaması Clubhouse’un neye benzediğini açıklıyordu. Evet, diğer sosyal medya uygulamaları metin veya görüntü tabanlı iken Clubhouse sesle kullanıcıların karşısına çıkıyor.
‘DİJİTAL KIRAATHANE’
Kimileri tarafından ‘dijital kıraathane’, ‘dijital kantin’ veya gerçek zamanlı sesli iletişim sunduğu için ‘sesli Twitter’ olarak tanımlanan Clubhouse, Paul Davison ve Rohan Seth tarafından Mart 2020’de kuruldu. Stanford Üniversitesi’nden işletme yüksek lisansı derecesine sahip olan Paul Davison, girişimcilik dünyasına yabancı bir isim değil aslında. Pinterest’in 2016 yılında satın aldığı Highlight isimli bir start-up kuran Davison, ayrıca danıışmanlık Bain&Company’da görev almış. Davison’ın çalıştığı diğer start-up olan Metaweb’i ise Google bünyesine kattı. Diğer kurucu Rohan Seth ise Paul Davison gibi Stanford Üniversitesi mezunu ve Yönetim Bilimi ve Mühendislik alanında yüksek lisans eğitimini tamamladı. Google Mühendislik bölümünde kariyerine başlayan Seth, Android işletim sisteminin mobil versiyonunun doğumuna tanıklık eden isimler arasında yer alıyor. Google’daki kariyerinin ardından girişimcilik dünyasına adım atan Seth, Membry Labs isminde bir start-up kurdu ve bunu gayrimenkul teknolojileri üreten bir girişim olan Opendoor’a sattı.
CLUBHOUSE’A NASIL ÜYE OLUNUYOR?
Öncelikle Clubhouse uygulamasının davetiye ile çalıştığını belirtelim. Yani, uygulamayı kullanmak için uygulamayı halihazırda kullanan birisinden davetiye talep etmek gerekiyor. Bu da, Clubhouse’a özel bir kulüp havası veriyor. Davetle içeri gelen her yeni kullanıcıya istedikleri şekilde başkalarıyla paylaşmak üzere iki davetiye sunuluyor. Kullanıcılar uygulamayı kullandıkça davetiye sayısının arttığını not edelim.
Kendisine davet gelen kullanıcılar, telefonlarına gelen SMS’le uygulamadaki kayıt sayfasına yönlendiriliyor ve bunun ardından profil oluşturuyor. Bunun ardından da kullanıcılar, ilgi alanlarına göre belirlenmiş odalaraki sohbetleri dinleyebiliyor ve dilerlerse ‘el kaldırarak’ sohbetlere katılabiliyor. Sohbetleri beğenmeyen kullanıcı ‘sessizce’ odadan çıkabiliyor. Son olarak, Clubhouse’un şu an için sadece iPhone kullanıcılarına açık olduğunu aktaralım. Fakat Rohan Seth ve Paul Davison, bu konu üzerinde çalıştıklarını ve kısa sürede Android versiyonunun da devreye gireceğini belirttiler. (Huawei’nin sahibi olduğu mobil işletim sistemi Huawei Mobile Services için henüz bir gelişme yok.)
CLUBHOUSE’UN İŞ MODELİ
Clubhouse şu an için ücretsiz bir uygulama ve uygulamada reklam da bulunmuyor. Bununla birlikte, kurucular Paul Davison ve Rohan Seth henüz bir iş modeli açıklamadı. Herhangi bir gelir modeli paylaşılmadığı için de konuya ilişkin spekülasyonlar söz konusu. Buna örnek olarak ise Duisburg-Essen Üniversitesi’nde dijital iş modelleri alanında ders veren araştırma yapan Prof. Tobias Kollmann, uzun vadede ücretsiz ve reklamsız bir modelin kalacağından şüphe ediyor. Newsabc.net ile yaptığı röportajda Kollmann, “Clubhouse er ya da geç gelir üretmek zorunda. Çünkü yatırımcılar yatırdıkları miktarın dönüşünü bekliyorlar” diyor. Kollmann, gelir modelinin Facebook ve LinkedIn gibi diğer platformları temel almasının muhtemel olduğunu düşünüyor ve ekliyor: “İlk yol genellikle reklam almak. Eninde sonunda banner veya sponsorlu toplantı odaları göreceğimiz gayet açık.” Nitekim bu husus, uygulamanın kullanım şartları metninde de aktarılıyor ve Clubhouse’da şirket veya ürünlerin reklamını yapmak yasak ve bunun için izin almak gerekiyor. “İkinci yol, reklamsız veya belirli bonus işlevlerine sahip olan premium (ücretli) hesaplar’ bilgisini veren Kollmann, şirketler için ücretli toplantı odaları da ilginç bir gelir kaynağı olabileceğini düşünüyor. Clubhouse’un çatı şirketi olan Alpha Exploration da bu noktayı kullanım şartlarında vurguluyor ve ‘bir abonelik ürünü veya işlevi’ için bir ücret isteme veya değiştirme hakkını saklı tutacağını paylaşıyor.
Devamı Z Raporu Dergisi Mart 2021 sayısında…