Üç Deniz Girişimi ve Avrupa’nın enerjisi

Geçtiğimiz ay farklı yeni Akdeniz doğalgaz boru hattı projelerine dair bazı soruları gündeme getirmiştim. ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği Polonya ziyareti dikkatleri tekrar Güney Doğu Avrupa için tasarlanan yeni boru hattı projelerine yöneltti. Bu yüzden bu ay bu konuyu masaya yatırıyorum. Hamburg’daki G20 zirvesi öncesinde Başkan Trump Varşova’da yeni Üç Deniz Girişimi’nin (TSI) bir toplantısına katıldı. Bu büyük ölçüde Polonya diplomasisinin ve Hırvatistan tarafından asiste edilen bir ürünü. Özellikle Adriyatik Denizi, Baltık Denizi ve Karadeniz arasındaki ülkeleri kapsayan bir proje: Avusturya, Bulgaristan, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Polonya, Slovakya ve Slovenya. Bu 12 ülke AB’nin GSYH’sinin yüzde 12’sinden azını oluşturuyor fakat AB nüfusunun çeyreğinden fazlasına sahip (rakamlarda Birleşik Krallık dâhil edilmemiştir). Bunlardan sadece Avusturya 2004 yılından önce AB üyesi olmuş birliğe 1995 yılında katılmış bir ülke. TSI bir grup olarak bölgede özellikle enerji, yollar ve dijital bağlantısallık konularında altyapı inşasını teşvik etmeye çalışı- yor. Savunduğu en büyük enerji projelerinden biri sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG). Polonya batı Baltık kıyısında Szczecin yakınlarında Swinoujscje’de bir LNG terminali inşa etti ve Hırvatistan da Krk Adası’nda bir terminal inşa etmeyi planlıyor. Bu yüzden gaz tedarikinde Rusya’ya bağımlılığı azaltmak için iki terminal arasında bir boru hattı bağlantısı tasarlanarak Kuzey-Güney Gaz Koridoru (NGSC) teşvik ediliyor. NGSC 2011’de 13 ülke tarafından imzalanan bir AB projesi ve 13 ülkeden sekizi TSI katılımcısı. TSI tarafından desteklenen diğer bir büyük altyapı projesi ise Litvanya’dan Yunanistan’a uzanan Via Carpatia diye adlandırılan otoyol projesi. Varşova için en önemli avantajı kuzey-güney otoyolu olmayan doğu Polonya bölgesi üzerinden geçecek olması. TSI bazen Polonya-Hırvatistan girişimi olarak da nitelendiriliyor çünkü geçtiğimiz Ağustos ayında Dubrovnik’te gerçekleşen toplantısı bahsettiğim projeler için politik destek açıklamalarıyla sonuçlanmıştı.

Devamı Derin Ekonomi Ağustos 2017 sayısında

Dikkat çekenler...