Son yıllarda star up’lara dair çok şey konuşuldu, çok şey yazıldı. Ancak konuya Türkiye cephesinden baktığınızda konunun tam olarak anlaşılmadığı ortada. Her girişimcilik projesine start up demek ne kadar doğru? Konuyu çok iyi bilen isimlerden biri olan Hasan Aslanoba’ya sordum. Aslanoba star uplar konusunda duayen bir isim. Aslanoba’nın şuan 107 farklı, 80 milyon dolar yatırımı bulunuyor. Aslanoba, yatırımlarının yüzde 87’sini Türkiye’de yapmış. “Aslanoba’ya göre 3 tip firma var olacak. Bunlardan ilk ikisi “akıl gücü” firması, üçüncüsü de “kas gücü” firması. Bir numaralı firmalar dijital devler. Apple, Google gibi devler. Bunlar DNA’sı uzaylı firmalar. İkinciler bunları dikeyde zorlayan start up’lar. Belirli dikeylerde zorluyor. Spotify, Netflix gibi firmalar bunlardan oluşuyor. Start up’lar küçük firmalar değildir. Bugün Spotify’ın değeri 30 milyar dolar ama hala start up’tır. Dataya bakarak karar veriyorlar. O nedenle geleneksel firmalarından farklı. Üç numaralı kas gücü firmaları ise bugünün geleneksel firmalarından yok olup gitmemiş, endüstri 4.0 gibi uygulamaları takip etmiş, bir hizmeti veya ürünü en uygun fiyatla veya kalite ile üretebilmiş firmalar. Bunlar teknoloji firmalarının tenezzül etmediği ürünleri üretiyorlar ve varlıkların sahibi bunlar olacak. Fakat son müşteriye ulaşamayacaklar. Son müşteriye ulaşan hep teknoloji firmaları olacak. Aslanoba, Türkiye’deki kurumların start up’lara yatırım yapmaktan başka çareleri olmadığını söylüyor. Geçen sene dünyada 154 milyar dolar start up’lara yatırım yapılmış. Türkiye’nin yüzde 1, yani 1.5 milyar dolar star up’lara yatırım için pay alması gerekirken. Ancak sadece 105 milyon dolar gelmiş. Aslanoba bu miktarda yeterli pay alınmazsa bu durumun ulusal güvenlik sorunu haline gelebileceğini savunuyor.
Devamı Derin Ekonomi Mayıs 2018 sayısında …