2018 yılının Nisan ayı sayısında o vakitlerde Derin Ekonomi adı ile neşr olan
dergimizde “Yetersiz Tasarruflar, Cari Açık, Yüksek Faiz’e Çözüm: Kıdem Tazminatı” isimli bir makale yayımlamıştık. Yaklaşık iki yıl evvel kaleme aldığımız makalemizdeki çözüm önerimizin unsurlarının bugün neredeyse birebir gündemde olması bizleri sevindirmiştir. O gün makalemizdeki öneri ilgi çekmişken devlet büyüklerimiz vasıtasıyla Sayın Cumhurbaşkanımıza da sunulmuştu. Kendisinin de ilgisini cezbettiğini ifade edilmiş bizler de bu vesile ile mutlu olmuştuk. O gün rakamlar ile analiz edip çözüm olarak sunduğumuz makalemizin içeriği şu şekildeydi.

ANALİZ: İSTİHDAM SAYISI VE ÜCRETLER

Ülkemizde istihdam edilenlerin sayısı 2017 yılı Aralık döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 619 bin kişi artarak 28 milyon 288 bin kişi, istihdam oranı ise 1,8 puanlık artış ile yüzde 46,9 oldu. TÜİK ülkemizde istihdam edilenlerin işverene toplam maliyetini ve bu maliyet unsurlarının toplam içindeki dağılımını ortaya koymak amacıyla dört yılda bir İşgücü Maliyeti Araştırması yapmaktadır. Bu araştırmanın sonuçlarına göre 2016 yılında aylık ortalama işgücü maliyeti 3.991 TL olarak gerçekleşti. Maliyetin 3.991 TL olduğu bu analize göre kıdem tazminatına konu brüt ücretin 3.400 TL olduğu ortaya çıkmaktadır.

ÜLKEMİZİN İHTİYACI OLAN TASARRUF: KIDEM TAZMİNATI

1999 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan ve 2002 yılında ilk ödemeleri yapılmaya başlanan işsizlik sigortası, çalışma hayatındaki kıdem ve ihbar tazminatına ek olarak, işveren tarafından yüklenilen maliyeti cihetiyle de ek maliyet unsuru olarak çalışma hayatına girmiş oldu.

Dünyadaki örnekleri incelediğimizde hem kıdem tazminatı hem işsizlik maaşının beraber var olduğu örnekler yok denecek kadar azdır. Var olanlarda da kıdem tazminatının çalışma hayatına ve maaşa oranı oransal tutar olarak Türkiye ile kıyaslanmayacak kadar düşüktür. Zira işsizlik sigortası ile kıdem tazminatı aynı amacı hizmet ettiğinden mükerrer iş görmektedir. Bu nedenle vakti zamanında işsizlik maaşı kanunu uygulamaya alınırken bu hususta düzenleme yapılmış olmalıydı. Ancak geçen geçti. Esasen alt ve orta gelir grubunu güçlendiren bu sistem eğer tüm çalışanlara uygulanırsa ve en önemlisi amacına uygun düzenlenirse hiç de kötü bir uygulama olmayacak, tam tersi ülkemize itici kuvvet olabilecektir.

Devamı Z Raporu Temmuz 2020 sayısında…