Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası (Fed), eylül ayında beklendiği üzere faiz indirimine gitti. Benzer olarak faiz indirimi kararı, geçtiğimiz günlerde Avrupa Merkez Bankası ECB tarafından da alındı. Büyüme ve enflasyon arayışındaki Japon ekonomisinde ise faizlerin uzun süre düşük kalması bekleniyor. Ticaret savaşlarının ve diğer belirsizliklerin gölgesinde, para otoritelerinin, genişleyici para politikalarına devam etmeleri gerekiyor. Buna bağlı olarak da faiz indirimlerinin ve düşük faiz politikalarının 2020 yılında da devam etmesi muhtemel görünüyor. Tüm bunlar, Türkiye açısından olumlu bir uluslararası ortam hazırlıyor.
Türkiye’deki yüksek nominal ve reel faizler iş dünyası açısından önemli bir sorun teşkil ediyor. Faiz indirimlerinin başladığı temmuz ayına kadar, bir önceki yıla göre şirketlerin gelir tablolarındaki faiz yükü ciddi bir artış gösterdi.
Rekabetin giderek çetinleştiği bir ortamda faiz yükünün artması, şirket karlılıklarını ve nakit akışlarını iyice düşürdü, yatırımlar yerini borçlanmalara bıraktı. Benzer durum hane halkı için de söz konusu oldu. Bu nedenle son bir yılda hem şirketler hem de hane halkı, yatırım ve tüketim harcamalarını kısarak borcu geri ödeme dönemi yaşıyor. Bu da ekonominin yavaşlaması ve ilk yarıda eksi reel büyüme gerçekleşmesi üzerinde büyük oranda etkili oldu.
Şirketlerimiz açısından dünya pazarları, daralan iç pazarımıza göre çok daha önemli bir fırsat sunuyor. Ancak, şirketlerimiz bu fırsatlardan yeteri kadar yararlanamıyor. Türk Lirası’ndaki değer kaybı, ihracattaki rekabetçiliğimizi artırsa da ihracat kredisi ve sigortalama gibi alanlardaki yetersizlikler, ihracatçı şirketlerimizin uluslararası rekabet etme gücünü düşürüyor. Örneğin, Afrika pazarında Çin şirketlerinin önerdiği orta-uzun vadeli ihracat kredilerinin Eximbank tarafından karşılanamaması sebebiyle, şirketlerimizin ürünlerinin kalite-fiyat ilişkisinin daha elverişli olmasına rağmen pazar payımız yeterince hızlı artamıyor. Diğer pazarlarda da benzer problemler benzer şekillerde karşımıza çıkıyor.
Devamı Z Raporu Ekim 2019 sayısında…
