Donald Trump ABD başkanı olduğundan bu yana en çok konuştuğu konulardan birisi dış ticaret; daha doğrusu ABD’nin dış ticaret açığı. Malum ABD dünyanın en büyük dış ticaret açığını veren ülkesi. Trump bu konuda en çok Almanya’ya kızıyor. Zira ABD en büyük dış ticaret açığını Çin (230 milyar dolar) ile birlikte bu ülkeye veriyor (60 milyar dolar). Trump ekibi, Almanya’yı bir “neo-merkantilist” ekonomi olarak tanımlıyor. Yani, diğer ülkelere karşı dış ticaret fazlası vermeyi ve bu sayede güçlenmeyi (rezerv biriktiren, istihdam ve büyüme üreten) hedefleyen bir ülke.
Kişi başına en yüksek ihracat rakamı ile dünyanın en başarılı ihracatçısı olan Almanya Türkiye ile hemen hemen aynı nüfusa sahiptir. Buna karşılık Türkiye’nin dokuz katı kadar ihracat yapar (1,3 trilyon dolar). Türkiye’ye olan ihracatı, toplam ihracatının yüzde 1,6’sı iken Türkiye’den ithalatı toplam ithalatının yüzde 1,3’ü. Bu yüzden, Türkiye’ye karşı verdiği dış ticaret fazlası Almanya’nın toplam dış ticaret fazlasının yüzde 2,6’sına denk geliyor (7,5 milyar dolar). Almanya’nın ABD’ye karşı verdiği fazlaya göre küçük olsa da pek ihmal edilecek bir rakam değil.
1980’li yıllarda ABD (ve Avrupa ülkeleri) Japonya’nın ticaret fazlasına kafayı taktıklarında Plaza Accord süreci oluşmuştu. Sonuçta bugün ABD Japonya’ya karşı dış ticaret fazlası veriyor (24 milyar dolar). Yani, Trump’ın istek dışında bir stratejisi olmasa da Almanya ve Çin’e karşı amacına ulaşma şansı olabilir.
Almanya geçen ay askerlerini ve uçaklarını İncirlik üssünden Ürdün’e kaydırmaya karar verirken Alman meclisindeki konuşmalarda Şansölye Merkel Türkiye ile Almanya’nın “yakın ekonomik ilişkilerini” öne sürerek Türkiye ile siyasi ilişkilerin de sürmesi gerektiğini söyledi. Almanya ile Türkiye’nin ticaret ilişkilerine bakıldığı zaman ülkemizin Almanya’ya karşı sürekli büyüyen bir dış ticaret açığı verdiğini görüyoruz. Almanya’ya verdiğimiz açık 2010-2011 yıllarında Almanya’ya karşı zirveye ulaştıktan sonra bir miktar gerilese de hala oldukça yüksek.
Devamı Derin Ekonomi Dergisi Temmuz 2017 sayısında…..
