Siyaset dilinde zaman zaman karıştırılsa da ekonomi literatüründe “ekonomik büyüme” ve “kalkınma” kavramları önemli ayrımlar içeren anlam farklılıklarına sahiptir.

BÜYÜME NEDİR?

Bir ülkede bir dönemde tüm mal ve hizmetlerin parasal ifadesi olan milli gelirdeki artış “iktisadi büyüme” olarak tanımlanır. Bu anlamda büyümenin nereden geldiğine bakılmaz, hane halkına etkisi gözetilmez.

KALKINMA NEDİR?

Bir ülkenin üretim yapısının yüksek katma değerli ürünler üretecek biçimde dönüştürülmesi ve ortaya çıkan ürünün o toplumu oluşturan gelir grupları arasında adaletli bir şekilde dağıtılarak yaşam standartlarının (refah düzeylerinin) yükseltilmesidir. Tanımından da anlaşılacağı üzere “büyüme” yüzeyseldir, niteliksizdir, hoyrattır ve en önemlisi daha plansızdır. Kalkınma ise niteliklidir, derinliklidir ve mutlaka çok planlı olmayı gerektirir.

Örneğin kredi genişlemesi yoluyla GSMH büyümesi yaratabilirsiniz, maliye politikaları ile çok kısa vadede yine büyüme sağlanabilir. Ancak büyümenin kalkınmaya sebep olacak endüstri ve hizmet alanlarından sağlanması ancak doğru bir planlama ile olur. Ülkemiz gibi gelişmekte olan ülkeler kaynak kıtlığı veya sermaye eksiği diye isimlendirdiğimiz açığa sahiptir. Bu nedenle harcanacak her kuruşun dahi en üst verimliliği yaratması önem arz eder.

Devamı Z Raporu Eylül 2023 sayısında…