Fiyat yapışkanlığı, satılan malın yerine yenisinin konulamaması veya sunulan hizmetin bedelinin daha aşağıya inmesinin mümkün olmayacağı öngörüsüyle ortaya çıkan bir atalet durumudur. Oyuncu sayısının göreli ağırlığını ifade eden piyasa yapısına bağlı olarak spekülatif veya manipülatif hareketler de fiyat yapışkanlığını besleyebilmektedir. Kovid-19 salgınında özellikle yurt dışı taşımacılıkta büyük maliyet artışları meydana geldi. 2022 yılı başından itibaren kara ve deniz yolu taşımacılığında eski fiyat düzeylerine yönelme görülmeye başlandı. Ancak ithal edilen mal ve hizmetlerin fiyatlarında eski düzeylere dönüş çok daha düşük oranda kaldı. Kovid-19 Salgını ve Ukrayna savaşının etkisini gerekçe göstererek Avrupa Birliği ülkelerindeki birçok firma, artan taşımacılık ve enerji maliyetlerini satış faturalarında ayrı kalemler olarak belirteceklerini beyan ettiler. Bu suretle, sattıkları ürünlerin fiyatlarında keyfi artışlar yapmadıklarını göstermek ve bunu faturada ayrı satırlarda belirterek kanıt olarak sunmayı düşündüler. Neyse ki düşen enerji fiyatları sayesinde faturalarda enerji maliyetini ayrıca göstermeye gerek kalmadı.

STİKRARSIZLAŞTIRMA SÜRECİNİN ÜRÜNÜ OLARAK FİYAT YAPIŞKANLIĞI

Türkiye’de fiyat yapışkanlığının oldukça eski ve yerleşik bir serüveni vardır. 1970’lerden itibaren petrol krizleri, iç siyasi istikrarsızlıklar ve ekonomik modellerin etkili uygulanamaması nedenleriyle çift haneli, hatta bazı yıllar üç haneli gerçekleşen enflasyon, AK Parti’nin iktidara geldiği 2002 sonunda yüzde 30 düzeyinde gerçekleşmiştir. 1980 sonrası dönemde enflasyonda en başarılı ve istikrarlı yönetim AK Parti iktidarı oldu.

Devamı Z Raporu Ekim 2023 sayısında…