Geride bıraktığımız yılda ana meselemiz Covid-19’du. Salgının ortaya çıkışı ve yayılması kadar salgının etkilerini azaltmak için alınan tedbirlerin, ekonomik ve sosyal etkileri uzun yıllar tartışılacak. Covid-19, ekonomik krize dönüşen bir sağlık krizidir.

Finansal krizden farklı olarak insan sağlığını tehdit etmesi yaygın etki alanını genişletti. Bu nedenle krize dair çıkarımlar, büyük bir değişimi beraberinde getireceğini gösteriyor. Değişim ya da dönüşüm bu dönemde tercih değil, zorunluluk gibi görünüyor. Değişime zorunlu kılan nedenlerin başında krizin insan merkezli olması geliyor. İlk defa bir krizde alınan tedbirler kapsamında dışarı çıkma yasakları, maske kullanımı gibi uygulamalar özgürlük alanlarını sınırlandırdı. Gelir seviyesi ne olursa olsun her ülke vatandaşı getirilen kısıtlamalardan nasibini aldı. İşin merkezinde insan olması doğal olarak bugüne kadar sürdürülen davranış kalıplarını ve yaşam tercihlerini değiştirecek. Belki farklı coğrafyalarda, farklı gelir düzeylerinde etkisi farklı olacak. Ancak, yaşanan süreçteki tecrübe insanların muhakeme yapması için oldukça yeterli oldu. İnsanların yaşamlarının neredeyse bir yıla yakın bir döneminde belirlenen kurallar içinde yaşamak zorunda kalmış olmasının etkileri elbette yadsınamaz. Neler değişecek sorusu, öylesine derin ve karmaşık cevaplar içeriyor ki, birçoğunu belki de zamanla öğreneceğiz. En çok endişe edilen konu insanların yalnızlaşmaya başlaması. Sosyal mesafe kuralının artık neredeyse evrensel bir gerçeğe dönüşecek olması, dijital iletişim araçlarının daha yoğun kullanımın artacağı bir geleceği işaret ediyor. Evden çalışmanın doğal bir hal alacağı düşünülürse iş arkadaşlığı kavramı hafızalarımızdan silinecek gibi görünüyor. Dijitalleşmenin er ya da geç insanlığı “yalnızlaştırması” bekleniyordu. Salgın bu süreci hızlandırdı.
Devamı Z Raporu Ocak 2021 sayısında …