SON 23 YILDA İHRACATINI 9 KAT ARTIRAN TÜRKİYE, 2025’TE MAL VE HİZMET İHRACATINI 390 MİLYAR DOLARA ÇIKARMAYI PLANLIYOR. TİCARET BAKANI PROF. DR. ÖMER BOLAT, İHRACATA DAYALI BÜYÜME HEDEFİNE YÖNELİK, YÜKSEK KATMA DEĞERLİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR İHRACAT İÇİN 77 MADDELİK STRATEJİK EYLEM PLANINI AÇIKLADI. PLAN KAPSAMINDA YENİ DESTEK MEKANİZMALARI DEVREYE ALINIRKEN, MEVCUT DESTEKLER DE GÜNCELLENİP GÜÇLENDİRİLECEK. EYLEM PLANI İHRACATÇI FİRMALARA, FİNANSMANDAN YENİ PAZAR GELİŞTİRİLMESİNE, FUAR VE TANITIMIN YANI SIRA MARKALAŞMAYA KADAR PEK ÇOK DESTEĞİ İÇERİYOR. PLANIN DETAYLARINI Z RAPORU’NA DEĞERLENDİREN TİCARET BAKANI PROF. DR. ÖMER BOLAT, İHRACATÇI FİRMALARI HER ADIMLARINDA DESTEKLEMEYE DEVAM EDECEKLERİNİ BELİRTTİ.
SEMRA KARABAŞ
Küresel ticaretteki zorlu koşullara rağmen mal ihracatını 2024 yılında yüzde 2,5 artırarak 262 milyar dolara taşıyan Türkiye, 2025’te 390 milyar dolar mal ve hizmet ihracatı hedefliyor. Gerek 2025, gerekse orta ve uzun vadede Türkiye’nin ihracat hedeflerine ulaşması için 77 maddelik stratejik eylem planını açıklayan Ticaret Bakanı Prof. Ömer Bolat eylem planının ayrıntılarını Z Raporu’na değerlendirdi. Bakan Bolat, eylem planının sadece bir yol haritası değil aynı zamanda Türkiye’nin dış ticaret potansiyelini sürdürülebilir şekilde artıracak, ihracatçılara ilham ve cesaret verecek bir vizyon belgesi olduğunu söyledi. Finansman maliyetlerinden, yeni pazar geliştirilmesine, ticaret heyetlerinden fuar desteklerine kadar pek çok alanda destekler sunacaklarını belirten Bakan Bolat, ihracatçıyı her adımında desteklemeye devam edeceklerini kaydetti.
77 Maddelik 2025 yılı İhracat Eylem Planı’nı geçtiğimiz günlerde açıkladınız. 2025’te 390 milyar dolarlık mal ve hizmet ihracatı hedefi belirlendi. Bu eylem planı doğrultusunda ihracatçıya sağlanacak yeni destek mekanizmaları neler olacak?
Ticaret Bakanlığı olarak, Türkiye’nin küresel ticaretteki yerini hak ettiği noktaya taşımak ve ihracat ekosistemimizi daha da güçlendirmek adına 2025 yılı için 390 milyar dolarlık mal ve hizmet ihracatı hedefini büyük bir kararlılıkla ortaya koyduk. Bu doğrultuda, ihracatçılarımızın ihtiyaçlarına doğrudan yanıt verecek şekilde tasarlanan 77 Maddelik 2025 Yılı İhracat Eylem Planını, TİM, TOBB ve DEİK başta olmak üzere reel sektör temsilcilerimizle yürütülen geniş kapsamlı istişarelerin bir ürünü olarak hazırladık. 2025 Yılı İhracat Eylem Planı, sadece bir yol haritası değil, aynı zamanda Türkiye’nin dış ticaret potansiyelini sürdürülebilir şekilde artıracak, ihracatçılarımıza ilham ve cesaret verecek bir vizyon belgesidir. Bu kapsamlı planda, küresel rekabetin zorlaştığı bir dönemde, Türkiye’nin rekabetçiliğini daha da ileri taşımak üzere ihracatçılarımız için yeni destek mekanizmaları tasarladık.
Bu kapsamda, mevcut konjonktürü ve imkanları göz önünde bulundurarak, ihraç ürünlerimizin uygun finansman kaynakları ile cazip hale getirilmesi ve ihracatçılarımızın bu imkanlara erişebilmesi hedefiyle; teknoloji ve sürdürülebilirlik odaklı stratejilerimizi de ön planda tutarak, alıcı kredileri kapsamını genişletilerek, CIRR (Referans Ticari Faiz Oranları) üzerinden uygun faiz oranlarıyla ürün ve hizmetlerin sunulabileceği yeni bir mekanizma oluşturacağız. Böylece, küresel pazarlarda daha güçlü bir yer edinmek isteyen ihracatçılarımız, ürünlerini uluslararası standartlarda daha avantajlı finansman imkanları ile ihraç ederek Türkiye’nin ihracat odaklı büyüme hedeflerine katkıda bulunabilecektir.
Öte yandan, Bakanlığımız, Türk Eximbank ve İGE A.Ş.’nin 2022 yılında imzaladığı protokol ile hayata geçirdiğimiz prefinansman modeli, ihracatçılarımıza sunduğumuz finansman olanaklarını önemli ölçüde güçlendirmiş ve başarıyla uygulanmıştır. Bu model sayesinde, proje, program ve statü bazlı destek başvuruları uygun görülen ihracatçılarımız, Türk Eximbank’a kredi başvurusu yaparak öncelikli değerlendirme sürecinden yararlanabilmektedir. Bu başarılı uygulamadan ilham alarak, kısa bir süre önce faaliyetlerine yeniden başlayan Türk Ticaret Bankası ile iş birliği içinde, yeni bir prefinansman modelini hayata geçireceğiz.
Ayrıca, plan kapsamında yeni destek mekanizmalarımızı devreye sokarken, mevcut desteklerimizi de güncelleyip güçlendirerek ihracatçılarımıza maksimum faydayı sağlamayı hedefliyoruz. Bu yaklaşımımızla, ihracatçı firmalarımızı fuar desteklerinden tasarıma, TURQUALITY’den Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi (Ur-Ge) Projeleri ve e-ihracata, Küresel Tedarik Zinciri Yetkinlik Projesi Desteği (KTZ) projelerinden sektörel ve genel nitelikli ticaret heyetlerine kadar ihracatı her adımında desteklemeye devam edeceğiz.
İlaveten, yurt içi fuar desteklerinin kapsamını genişleteceğiz. Özellikle küresel perakende zincirlerine yönelik alım heyetleri düzenleyerek ihracatçılarımızın ürünlerini dünya çapında daha geniş kitlelere ulaştırmalarını sağlayacağız. Ayrıca, mal ve hizmet ihracatçılarının birlikte tanıtım ve pazarlama faaliyetleri yürütmelerinin desteklenmesi için mevzuat düzenlemeleri gerçekleştireceğiz. Operasyonel süreçlerin dijitalleştirilmesinin ve hızlandırılmasının da destek mekanizmalarımızın önemli bir parçası olduğunun bilincinde olarak DYS (Destek Yönetim Sistemi) süreçlerini sadeleştireceğiz ve daha hızlı destek ödemeleri gerçekleştireceğiz. Ayrıca, ihracatçılarımıza zaman ve maliyet tasarrufu sağlayacak Dijital Teşvik Takip Sistemini geliştirerek, destek süreçlerini daha etkin bir şekilde yöneteceğiz.
Bunun yanı sıra, hedef pazar önerileri, potansiyel ithalatçı bilgileri, sektör ve ülke analizleri gibi ihracatçılarımızın ihtiyaç duyduğu tüm bilgilere tek noktadan erişim sağladığı yapay zekâ teknolojisiyle geliştirilen Kolay İhracat Platformu’nu (KİP) güçlendirerek kullanıcı deneyimini iyileştireceğiz. Ayrıca, ihracatçılarımızın e-ihracat süreçlerinde ihtiyaç duydukları tüm bilgileri tek bir çatı altında toplayan yapay zekâ destekli diğer bir uygulama olan E-Kolay ihracat Platformu’nun (E-KİP) 2. fazını hayata geçireceğiz.
Yeni desteklerimiz ile mevcut destek ve uygulamalardaki iyileştirmelerin yanı sıra, ihracatçılarımızın küresel pazarlarda daha güçlü bir şekilde varlık göstermelerini sağlayacak, ülkemizin dış ticaret vizyonuna katkı sunacak yeni projeleri de hayata geçiriyoruz. Bunlardan ilki Gıda ve Tarım İhracatındaki Teknik Engellerin Aşılması (GATE) projesidir. GATE kapsamında, kanatlı eti ve ürünleri, süt ve süt ürünleri, su ürünleri ile yaş meyve ve sebze gibi sektörlerde karşılaşılan teknik engellerin çözüm süreçlerini hızlandırmak amacıyla, bir çalışma grubu oluşturacak ve hedef olarak belirlenen ülkelere yönelik pazara giriş çalışmalarına odaklanacağız.
Diğer bir yeni proje ise Yerli Tedarik Sistemi’dir (YTS). Bu sistemle, DİR kapsamında ithal edilmek istenen ürünleri üreten yurt içi üreticilere ilişkin verilerin kullanıcılarla paylaşılması sağlanacak ve yurt içinden girdi temini teşvik edilecektir.
Ayrıca, ihracatımızın sürdürülebilirliğini artırmak adına, “İhracat360 Programı: Sürdürülebilir İhracat Hamlesi” projesini hayata geçireceğiz. Bu proje kapsamında, yapay zekâ destekli analizlerle, ilerleyen yıllarda ihracatını sürdüremeyeceği tahmin edilen ihracatçı firmalarımızın karşılaştıkları yapısal zorlukları tespit edecek ve riskleri en aza indirerek firmalarımızın sürdürülebilir ihracat yapabilmesini teminen çeşitli stratejiler geliştireceğiz.
Diğer taraftan, küresel ticaretteki bütüncül başarımızın bir diğer önemli ayağı olan hizmet ihracatını da güçlendirmek için yeni destek mekanizmalarını ve mevcut uygulamalardaki iyileştirmeleri devreye sokarak, bu alandaki potansiyelimizi en üst seviyeye çıkarmayı hedefliyoruz.
Örneğin, Yurtdışı Lojistik Dağıtım Ağları (YLDA) için Türk Eximbank prefinansman imkânı geliştireceğiz; “Fuar Alanı Yapım Desteği” ile yüksek standartlara haiz olacak uluslararası fuar alanlarının yapılmasına imkân sağlayacağız.
Ayrıca, hizmet sektörlerinin desteklenmesine ilişkin Bakanlığımızca yürütülen destek kararlarının bütünsel bir yaklaşımla ele alınmasını ve destek unsurlarının hedef kitlenin ihtiyaçlarını doğrudan karşılayacak şekilde yapılandırılmasını teminen hizmet sektörleri destek mevzuatını Çerçeve Karar altında birleştireceğiz. İlaveten, hizmet ihracatçılarımızın yurt dışı pazarlarda daha aktif bir şekilde yer almalarını sağlamak için hususi damgalı pasaport genelgemizi yenileyeceğiz. 2025 Yılı İhracat Eylem Planı’nın bir diğer önemli ayağı, ihracatın finansmanıdır. Türk Eximbank, İGE A.Ş. ve Türk Ticaret Bankası, sundukları çeşitli finansal enstrümanlar ile ihracatçılarımızın küresel pazarlarda rekabet avantajı elde etmelerine kesintisiz destek sağlamaktadır.
2025 yılında da bu üç önemli kurumun uyumlu iş birliği, ihracatçılarımızın uluslararası pazarlarda ihtiyaç duydukları finansal kaynaklara erişimini kolaylaştıracak, özellikle katma değerli ve stratejik sektörlerde büyümeyi destekleyecektir. Bu güçlü finansman mekanizması, Türkiye’nin ihracat hedeflerine ulaşmasında kritik bir rol oynamaya devam edecek ve küresel ticaretteki etkinliğimizi artıracaktır.
Eylem planının ilk bölümü olan Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu kapsamında hangi destekler sağlanacak?
2025 yılında da Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kapsamında, ihracatçılarımızın uluslararası arenada daha rekabetçi ve güçlü bir konuma ulaşmalarını sağlamak, yeni pazarlara erişimlerini kolaylaştırmak ve mevcut pazarlardaki etkinliklerini artırmak amacıyla, kapsamlı ve çok yönlü mevcut destek mekanizmalarımızı ihracatçı firmalarımızın istifadelerine sunmaya devam edeceğiz. Örneğin, yeni pazarlara ulaşmak ve aynı zamanda mevcut pazarlardaki konumumuzu güçlendirmek noktasında, uluslararası tanıtım faaliyetlerinin ülkeler arası ticari ve ekonomik iş birliğinin artırılması için büyük bir önem arz ettiğinin farkında olarak, fuar, ticaret heyetleri, alım heyetleri ve yurt dışı pazarlama faaliyetleri gibi ihracatçılarımızın sahada aktif bir şekilde yer aldığı ve müşteriye doğrudan temas ettiği programlara katılımı yoğun bir şekilde desteklemeye devam edeceğiz.
Devamı Z Raporu Dergisi Şubat 2025 sayısında…
