ABD ve Türkiye merkez bankaları arasındaki hedef farkları

Döndük dolaştık yine aynı yere geldik. TCMB başkanın yaklaşık dört aylık süresi sonunda görevden alınması piyasaları vurdu. Neden oldu? Nasıl oldu? soruları sonucu ne kadar etkiler bilemiyorum. Zira işletme kökenimle ve doktora tez konum olan kurumsal yönetim ile beraber hayata genel olarak şahıslar ve olaylar üzerinden değil de sistem üzerinden bakmakta yarar olduğunu düşünmekteyim. Bu nedenle hem akademik olarak yaptığım çalışmalarda hem de iş insanı olarak yönettiğim şirketlerde hep sistemin, alt yapının düzenin ilk olarak yapılandırılması gerektiğini ifade ettim ve uyguladım. Bu nedenle de başarıya ulaştığımı düşünüyorum.
Bu noktada konuyu tam analiz etmenin, kısır tartışmalardan daha ziyade faydası olacağını düşünmekteyim. Kısaca değinecek olursak; “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası” yani “Türkiye Cumhuriyeti” değil; kanunlar ile kendisine özel hak tanınmış bildiğiniz özel bir şirkettir. Türkiye Cumhuriyetine ait kamu kurumu değildir. Para basıp emisyon yaratma gibi ekonomi için çok kritik hakkı olan böylesi bir kurumun ilk kuruluşunda devlet payı yüzde 15’lerde iken 1970 yılında sermaye arttırılarak en azından yüzde 51’lik kısmı hazineye ait hale getirilmiştir. A, B,C,D grubu olarak dörde ayrılan hisselerin “A” grubu hazineye, “B” grubu bankalara, “C” grubu banka harici ancak banka imtiyazlı finans kuruluşlarına “D” grubu ise özel şirket veya şahıslara aittir. “D” grubu hisse sahiplerinin kim olduğunu tam olarak bilememekteyiz. Zira bu bilgi açıklanmamaktadır. Şeffaflığın çok önemli olduğu finans sektöründe garip bir durum değil mi?
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) durumunun da bizden iç açıcı olmadığı ortadadır. Zira Fed’in sahipliği daha fazla tartışmalı bir konudur. Görünürde hisselere, özel on iki ABD bankası sahiptir. Yine tamamıyla devlet harici şahıslara ait olan bu bankalarda ki hisseler esasen birkaç ailenin elindedir. Bu aile isimlerine aşinasınızdır, Rothschild, Rockefeller vs… Konumuz bu değil, dolayısıyla buradaki esrar perdelerine daha fazla değinmeyeceğim. Sadece iki merkez bankasının sahiplik bilgisini vermek amacındayım.
Devamı Z Raporu Nisan 2021 sayısında …

Dikkat çekenler...