2022 yılında bütçe olumlu seyrediyor. Ocak-Eylül dönemi dikkate alındığında 2022 yılında bütçe açığı 61,1 milyar TL’den 45,5 milyar TL’ye geriledi. Aradaki yüzde 80 enflasyon göz önüne alındığında reel (enflasyondan arındırılmış) manada bütçe açığı yüzde 60 geriledi. Bu iyileşmede gelirlerdeki artış önemli rol oynadı. Merkezi yönetim gelirleri 2022 yılında 2021’e oranla yaklaşık yüzde 100 büyüme kaydetti. Bunda şirketlerden toplanan kurumlar vergisi, tüketimden toplanan ÖTV ve ithalattan toplanan vergiler önemli rol oynadı. Bu iki gelir kalemi, 622 milyar TL’den iki katına (1,208 trilyon TL) çıktı. Bir başka deyişle gelirler büyük ölçüde ithalat ve lüks tüketimden (yakıtlar dahil) ve şirketlerden kaynaklandı.

Giderler tarafındaki artış yüzde 92 oldu; Merkezi Bütçe Giderleri 1,051 trilyon TL’den 2,02 trilyon TL’ye yükseldi. Bu artışın 404 milyar TL’si cari transferlerdeki yükselişten kaynaklandı. Faiz giderleri 142 milyar TL’den 207 milyar TL’ye yükseldi. Yüzde 45’lik bu artış enflasyonun altında kalmış görünüyor. Ancak Kur Korumalı Mevduat maliyetleri olan 83 milyar TL eklenirse faiz giderleri 290 milyar TL’ye yükseliyor ki bu da yüzde 104’lük artış manasına geliyor. Yatırım harcamaları ise toplamda 64 milyar TL yükseldi. Yani KKM’nin maliyeti yatırımlardaki artıştan daha yüksek oldu.

Sonuçta faiz dışı fazla 81 milyar TL’den 161 milyar TL’ye yani iki katına çıkarken bütçe açığı 45 milyar TL’de kaldı. Bu gelişmeler, alt kırılımlardaki bazı sıkıntılara rağmen başarılı bir bütçe performansına işaret ediyor. 2022 yılında, ithalattaki hızlı artışa rağmen yavaşlayan ihracat büyümesi dış ticaret açığını hızla artırdı. Ancak, cari dengedeki bozulma ithalattan alınan vergiler eliyle 2022 yılında bütçede işimize yaradı.

Devamı Z Raporu Kasım 2022 sayısında…