KASIM 2023 - Sayı

DUR: YÜZYILLIK İŞGALİN EKONOMİ POLİTİĞİ 

Ekonomi dergisi Z Raporu, bu ay İsrail’in insanlık dramına yol açan Gazze’ye saldırısını konu alıyor. ‘Dur: Yüzyıllık işgalin ekonomi politiği’ başlıklı kapak dosyasında savaş ile ortaya çıkan siyasi ortam, ekonomik nedenler ve savaşın küresel ekonomi üzerindeki etkileri inceleniyor. Uzman isimlerin görüşlerine de yer veren dosyada ayrıca savaşın siber dünyadaki etkileri, küresel ekonomik sistemin siyonizme finansal katkısı ve Rusya’ya ağır bir şekilde uygulanan ambargoların İsrail için neden uygulanmadığı da sorgulanıyor.

Dünyanın Suudi Arabistan-İsrail normalleşmesine yoğunlaştığı günlerde patlak veren Hamas-İsrail Savaşı Ortadoğu’da tüm dengeleri değiştirme potansiyeline sahip. Jeopolitik, ekonomik ve siyasi açıdan hassas dengelerin olduğu bölgedeki sıcak çatışmalar insanlık dramına yol açarken, olası tüm senaryolar bölgede hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını gösteriyor.

BATARYALAR GERİ DÖNÜŞÜME HAZIR MI?

Elektrikli otomobiller, akıllı telefonlar, elektrikli ev aletleri, nükleer santraller ve hatta savunma sanayinde dahi kullanılan lityum iyon bataryalar, geleceğin en önemli güç kaynakları olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. 2020 yılında değeri yaklaşık 40,5 milyar dolar olan lityum iyon pil pazarının 2030 yılında 91,9 milyar dolar büyüklüğe ulaşması bekleniyor. Büyümedeki en önemli sebep olarak ise lityuma dayalı elektrikli araçların artan popülaritesi gösteriliyor. Ancak artan talebin ortaya çıkardığı bir sorun var; anlık ve hızlı tüketim çağına ayak uyduran bu bataryaların son kullanma tarihi gelince ne olacak?

ÇİN RÜYASININ SONU MU?

Geride kalan 40 yılda Çin’in sürekli ve olağanüstü büyümesi Çin rüyası olarak adlandırıldı. Üretime ve altyapıya yapılan yatırımlar sayesinde ülke yoksulluktan kurtulurken, Çin dünyanın fabrikası haline geldi. Ancak Kızıl Ejderi ABD’nin ardından dünyanın en büyük ekonomisi haline getiren bu gelişme, pandemi sonrasında belirgin hale gelen yavaşlama ile sekteye uğradı. 1980’lerdeki reform döneminden bu yana en ciddi yavaşlama ile karşı karşıya kalan Çin’de uzun sürecek bir durgunluğun başladığına yönelik endişeler artarken, bu durum küresel ekonomi açısından da ciddi sonuçlar ortaya çıkaracak.

AVRUPA’NIN HASTA ADAMI

Avrupa ekonomisi, 2008 krizinin ardından pandemi ve Ukrayna-Rusya Savaşı nedeniyle zor bir dönemeçten geçiyor. Kıtanın en büyük ekonomisi Almanya teknik olarak resesyona girerken, yaşlı kıta birçok konuda ABD ve Çin’in gerisine düşme tehlikesi ile karşı karşıya.

 BES’İN ÇEKİM GÜCÜ ARTTI

Parasal sıkılaşma döneminde finansmana erişim maliyeti giderek artarken bireysel emeklilik sistemi (BES) kısmi çekim hakkı ve uygun maliyetli kredi imkanı ile yatırımcıyı kendine çekecek. Tasarruf sahipleri artık BES’ten çıkmadan ve devlet desteği kaybolmadan birikimlerinin yüzde 50’sine kadarlık kısmını nakdi olarak alma hakkına kavuşuyor.

 EKONOMİYİ DAHA İYİ OKUMAK İÇİN

Z Raporu’nda bu ay ‘Güneşin Suyla Buluştuğu Yer: Yüzer Güneş Santralleri’ ve dijital bankacılık dosyalarının yanı sıra ‘Bir Ülke’ köşesinde ‘Güneydoğu Asya’nın en büyük ekonomisi: Endonezya’ değerlendirmesi de yer alıyor. Albayrak Grubu Kurumsal İletişim Koordinatörü Esad Sivri’nin ‘Markanız hikayesiyle var olsun’ incelemesi ve AREDA PİAR’ın makarna sektör araştırması diğer gündem konularını oluşturuyor.

Z RAPORU YAZARLARI EKONOMİK VE SİYASİ GELİŞMELERİ YORUMLUYOR

Z Raporu’nun yazar kadrosu da ekonomi gündemine dair görüşlerini Z Raporu okuyucuları için kaleme almayı sürdürüyor. Semra Karabaş, Ali Saydam, İbrahim Acar, Doç. Dr. Levent Yılmaz, Prof. Dr. Kadir Tuna, Dr. Mehmet Akif Soysal, Prof. Dr. Metin Toprak ve Prof. Dr. Obiyatulla I. Bacha gündemdeki son gelişmeleri değerlendirirken; Mustafa Özel, İz Bırakanlar köşesinde ‘Öykülerle girişim felsefesi’ konusunu ele alıyor. Analist Cüneyt Paksoy da her ay olduğu gibi piyasadaki son gelişmeleri yorumluyor.